اخلاق اسلامی

اکرم حسین زاده ، محمد احسان تقی زاده

اخلاق اسلامی : خدایا تویی سزاوار ستایش های نیکو و بسیار ستودن. از آن لحظه ای که به یاد دارم و ندارم تویی برترین یارم. شکر از لطف و داده‌های بیکرانت. از احسانت به آنچه خواستم و نخواستم که نیکوترینش را عطا کردی.

فروغ مهر جام زندگی ام را لبریز کرده تا عجز از سپاست را معترف گشتم. لحظه چه تند و بی وقفه سپری می‌شوند. زمان چه زود میگذرد. گویا دمی پیش بود چهار سال قبل، که دغدغه ای از نوشتن به خاطرمان زدی تا به یاری تو قلبم به دست گرفته و امانتی از اندیشه و سیرت کمال پیشگی و اصلان محبوب را به قلوب جویای حقیقت جوانان تحویل دهیم.

بر هر لحظه که همراهی تو استمرار و قوت کار را موجب شد و انجام وظیفه را توفیق داد بیکران سپاسگذاریم و خواهانیم که نیک بدانیم: (لامؤثر فی الوجد ال الله) همه هیچند و تو همه‌ای.

اخلاق اسلامی

چه ذلیل و بیچاره ایم، آن‌گاه که عزت و احترامی از غیر تو و زبان‌های گشاده به تحسین دیگران؛ به ما احساس بودن و ارزشمندی دهد و از یاد ببریم که عزت و بزرگی تنها از توست.

آری، آنجا که علم اخلاق و تربیت اسلامی، نجوای حدیث خلیفه اللهی، شوق آفرینی و بین پیشگی را در گوش جان آدمی می خواند، با استفاده از خورشید دل شکاف و روح پرور قرآن و عترت می‌توان فطرت ها را بیدار و جوامع انسانی را سر و سامان معنوی و مادی داد. در این صورت عبوسی، خشکی و سردی اخلاق یونانی و نگاه عامیانه و اعظان قرون وسطا جای خود را به اخلاق لطیف، شیرین با طراوت، عمیق و اصیل اسلامی می دهد.

 اخلاق اسلامی علمی است که آراستگی به آن متضمن سعادت دنیوی و اخروی است

 اخلاق اسلامی علمی است که آراستگی به آن متضمن سعادت دنیوی و اخروی برای خرد و کلان در عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و... می‌باشد. اخلاق اسلامی، انسان را منزوی بار نمی‌آورد، او را در نظام هستی و کائنات، در ارتباط با جمیع مسائل بشری هدایت و حمایت می‌کند و بریده از درد ها و واقعیت های زندگی آدمی نیست.

 امروزه جهان معاصر بیش از هر عصری، به محتوای دل انگیز و هدایتگر این علم محتاج است حاکمیت اباحه‌گری، روگردانی از مبدا و مقصد حقیقی، وانهادن فطرت به عنوان نقطه حرکت و خدا به عنوان غایب رسیدن، چه فجایع و تلخ کامی هایی را برای انسان امروز خصوصا از نوع متجددش به وجود نیاورده است

آمار رو به افزایش خودکشی، مردان کشی، کشور فریبی انحرافات مختلف اخلاقی و جنسی، تبعیض نژادی، وحشت ناشی ازظلم و ترور، رشد رو به تزاید اختلالات شخصیتی، ناراحتی های خفیف و شدید روانی، احساس تنهایی شدید و در یک کلمه حذف انسانی از جامعه انسانی، حکایت از دوری بشر امروز از سرچشمه اخلاق توحیدی، نورانیت وحی و هدایت گری اولیا می‌کنند.

مفاهیم اخلاقی

مفاهیم اخلاقی نظیر تقوی، تعاون، توبه، شکر و اخلاص ... در اخلاق غیر دینی، جایگاهی ندارد چراکه به قول داستایوفسکی نویسنده معروف روسی، اگر خدا نباشد هر کاری مباح است. برای کشف و فهم چنین مفاهیمی باید سراغ قرآن، نهج البلاغه، صحیفه سجادیه، بیان و سیر جلوه اسما و صفات الهی یعنی ائمه اطهار (س) رفت و ساختمان عظیم و مرصوص اخلاق و تربیت اسلامی را بر آن بنیاد نهاد.

سلوک عالمانه، عاشقانه و عارفانه برگزیدگان مکتب، آن جرعه نوشان بزم الهی، از حضرت ختمی مرتبت (ص) امیرعرفان (ع) و سجاده نشین کوی حقیقت ... تا امام حی و ناظر (عج) که خاک مملکت وجود خویش را به باده عشق، گل کردند، پیشکسوتان و رهبرانی فراسوی بشر امروز قرار داد. تا راه به هر بهانه و توجیه و بسته بماند.

مبانی علم اخلاق

تدوین نوشتاری که با توجه به مبانی علم اخلاق، به سراغ قرآن و سنت رود و تازگی به روز بودن مطالبش، پاسخ گویی عطش مشتاقان وصل گردد و به عبارتی بتواند در جریان زندگی جوانان حضور یابد در ابتدا کاری دشوار می‌نمود، ولی بحمدالله پس از کوشش مستمر در طی چهار سال با دریافت نظرات اساتید برجسته و بازبینی دقیق توانست در آستانه شهادت بانوی دو عالم، مصدر انوار الهی نبوی (ص) ، حضرت زهرا (س) به بار نشیند. امید که این بضاعت اندک کریمه ای چون او، پذیرفته شود.

 مباحث این نوشتار جهت تدریس واحد : «اخلاق اسلامی» منطبق بر سرفصل های مصوبه شورای انقلاب فرهنگی جهت ارائه در رشته علوم تربیتی و الهیات و با توجه به دو واحدی بودن آن تدوین یافته است .

برای آشنایی بیشتر با محتوای مطالب و دسته بندی آنها توجه به نکات زیر ضروری است:

اکرم حسین زاده

محمد احسان تقی زاده

تابستان 85 مصادف با ایام شهادت

بانوی دو عالم حضرت زهرا (س)