انواع فوبیا : تا به حال هزاران فوبیا متفاوت شناسایی شده است، از جمله فوبوفوبیا یا ترس از فوبیا. اما زمانی که از فوبیا صحبت می‌کنیم که نوعی اختلال اضطراب است، متخصصان آن را به سه قسمت تقسیم می‌کنند.

ترس از مکان‌های شلوغ، اضطراب شدید در مکان‌های شلوغ که فرار از آنها مشکل است. 

فوبیا اجتماعی، ترس و دوری از موقعیت‌های اجتماعی. 

فوبیا خاص، ترس غیر منطقی از چیزی خاص و یا موقعیتی خاص.

• آگورافوبیا Agoraphobia : ترس از مکان‌های شلوغ

آگورا در یونان باستان بازار و محل ملاقات بوده است. شخصی که دچار آگورافوبیا Agoraphobia است از اینکه در مکان‌های شلوغ یا جاهایی مانند پل یا صف بانک قرار بگیرد می‌ترسد.

ترس واقعی از این است که در صورت بالا رفتن اضطراب نتواند از آن محل فرار کند. آگورا فوبیا خانم‌ها را دو برابر بیشتر از آقایان تحت تاثیر قرار می دهد. اگر این نوع فوبیا درمان نشود، می‌تواند باعث شود فرد خانه نشین شود.

• فوبیا اجتماعی: آنسوی خجالتی بودن

کسی که فوبیا اجتماعی دارد تنها خجالتی نیست. چنین شخصی اضطراب شدیدی نسبت به عملکردش در یک موقعیت اجتماعی دارد.

آیا کارهایش از نظر دیگران مناسب است؟ آیا دیگران متوجه اینکه دلواپس است می‌شوند؟ وقتی می‌خواهد صحبت کند کلمات سر جایشان هستند؟

از آنجایی که اگر فوبیا اجتماعی درمان نشود فرد معمولا از موقعیت‌های اجتماعی پرهیز می‌کند، می‌تواند تاثیر منفی شدیدی روی روابط و زندگی حرفه‌ای فرد داشته باشد.

• کلاستروفوبیا Claustrophobia ( ترس از فضاهای تنگ و محصور): در جستجوی راه خروج

کلاستروفوبیا Claustrophobia ، ترس غیر طبیعی از بودن در مکان‌های محصور است، و نوع شایعی از فوبیا خاص است. فردی که دچار کلاستروفوبیا است نمی‌تواند بدون تجربه اضطراب شدید سوار آسانسور شود و یا از یک تونل عبور کند.

ترس از خفه شدن و یا گیر افتادن باعث می‌شود فرد از رفتن به مکان‌های تنگ و محصور خودداری کند. همیشه رفتاری احتیاط آمیز داشته باشد، مانند باز کردن پنجره و یا نشستن نزدیک درب خروج. این کارها شاید موقعیت را برای فرد قابل تحمل کند اما ترس را نمی‌تواند دور کند.

همین ترس ها و اضطراب ها در زندگی افراد بخصوص در دوران کودکی موجب ایجاد اختلالات گفتاری ازجمله لکنت زبان در افراد می شود .

• زوفوبیا zoophobia : ترس از جانوران

شایع ترین نوع فوبیا خاص، زوفوبیا یا ترس از حیوانات است. زوفوبیا در واقع یک اصطلاح عمومی است که شامل ترس از حیواناتی خاص می‌شود. برای مثال جانورانی مانند پرندگان، عنکبوت، مار، زنبور‌ها و غیره. این نوع فوبیا معمولا در دوران کودکی شکل می گیرد و ممکن است با بالا رفتن سن از بین برود و یا در دوران بلوغ نیز ادامه پیدا کند.

• برونتوفوبیا: ترس از رعد

کلمه یونانی برونتو به معنای رعد است و برونتو فوبیا به معنای ترس از رعد است. افرادی که دچار چنین فوبیایی هستند شاید بدانند که رعد هیچ آسیبی به آنها نمی زند، اما اگر بیرون رعد و برق باشد ترجیح می دهند از خانه خارج نشوند.

حتی ممکن است این افراد در داخل خانه نیز پشت مبل یا داخل کمد پناه بگیرند تا رعد و برق تمام شود. ترس غیر طبیعی از رعد و برق با هم را آسترا فوبیا می نامند.

• آکروفوبیا Acrophobia : ترس از ارتفاع

آکروفوبیا ترس بیش از حد از ارتفاع است که خود را به شکل اضطراب شدید نشان می دهد. این فوبیا می‌تواند به فرد در حال بالا رفتن از پله‌ها یا نردبان حمله کند. گاهی ترس آنقدر شدید است که فرد نمی‌تواند حرکت کند.

آکروفوبیا برای شخصی که دچارش است می‌تواند شرایط خطرناکی به وجود بیاورد. حمله ای که به واسطه ی اضطراب به فرد دست داده پایین آمدن سالم از مکانی که فرد روی آن قرار گرفته را بسیار دشوار می‌کند.

• آئروفوبیا Aerophobia : ترس از پرواز

کسی که دچار آئرو فوبیا است از پرواز می‌ترسد. این فوبیا می‌تواند پس از یک تجربه تلخ هوایی گسترش پیدا کنند. مثلا تکان‌های شدید هواپیما و یا دیدن ترس فردی دیگر در هواپیما.

حتی پس از فراموش کردن حادثه ترس همچنان با فرد باقی می ماند. ممکن است با دیدن فیلم سقوط یک هواپیما دچار اضطراب و ترس شدید شود. معالجه امراض بوسیله خواب مغناطیسی معمولا برای این نوع از فوبیا استفاده می‌شود.

• فوبیا خون – تزریق – آسیب دیدگی

ممکن است شخصی همه این موارد را با هم داشته باشد و ممکن هم هست تنها فوبیا خون یا تزریق را داشته باشد. این نوع از فوبیا معمولا با غش کردن و بی حال شدن همراه است.

• تریسکی دکا فوبیا  Triskaidekaphobia یا ترس‌های ماورایی

تریسکی دکا فوبیا Triskaidekaphobiaترسی ماورایی از هر چیزی است که مربوط به عدد 13 شود. اگر فکر کردن به ارواح باعث می‌شود به شدت مضطرب شوید ممکن است دچار فیسموفوبیا باشید.

با وجود اینکه خون آشام‌ها واقعی نیستند، برخی افراد از خفاش‌ها وحشت می‌کنند. به فوبیا این گروه کیروپت فوبیا می گویند.

• امتوفوبیا Emetophobia : احساس بد در دل و روده

امتوفوبیا ترس غیر طبیعی از استفراغ است که که معمولا بعد از حادثه ای به فرد دست می دهد. برای مثال ممکن است فردی را ببینید که بیرون در حال استفراغ است و یا خودتان آن شخص باشید. اضطراب با فکر کردن به بالا آوردن یا به جایی مانند بیمارستان که در آنجا بالا آوردن چیزی شایع است تحریک می‌شود.

• کارسینوفوبیا Carcinophobia : ترس از سرطان

افرادی که دچار کارسینوفوبیاCarcinophobia یا کنسروفوبیا هستند همیشه ترسی غیر منطقی از مبتلا شدن به سرطان دارند. هر ناراحتی بدنی برای این افراد نشانه ای از رشد سرطانی بدخیم داخل بدنشان است. برای مثال سردرد، برای این افرد نشانه ی داشتن تومور مغزی است. درمان شناختی به فردی که دچار کارسینو فوبیا است کمک می‌کند بتواند دوباره کنترل زندگی خود را بدست آورد.

بسیاری از مردم با فوبیا درگیر هستند‎

• فوبیاها از جدید تا قدیم

کسی که از هر چیز جدیدی می‌ترسد دچار نئوفوبیا است و کسی که از بالا رفتن سنش یا افراد پیر می‌ترسد دچار جرونتو فوبیا است. جایی ما بین این دو، می‌توانید شخصی را پیدا کنید که دچار پارتو فوبیا است، چنین افرادی همیشه از این می‌ترسند که در جایی عمومی گاز معده‌شان رها شود.

افراد مبتلا به اودونتیاتو فوبیا از رفتن به دندان پزشکی خوددداری می‌کنند. اسپارگاروفوبیک نیز شخصی است که از غذای حاوی مارچوبه وحشت دارد!

• تاثیر فوبیا بر زندگی

فوبیا باعث می‌شود فرد شیوه ی زندگی معمول را تغییر دهد و دائم در حال دوری از آنچه باشد که باعث ترسش می‌شود. البته زندگی این افراد وقتی تلاش می‌کنند فوبیا خود را از دیگران پنهان کنند نیز تحت تاثیر قرار می گیرد. برخی افرادی که از فوبیا رنج می برند با دوستان و خانواده خود دچار مشکل می‌شوند. در مدرسه شکست می خورند، و یا شغل خود را از دست می دهند.

• فوبیا و الکل

افرادی که الکل مصرف می‌کنند ده برابر کسانی که الکل مصرف نمی‌کنند بیشتر در خطر فوبیا هستند. همچنین افرادی که دچار فوبیا هستند دو برابر دیگران در خطر اعتیاد به مصرف الکل قرار دارند.

• ارتباط خانوادگی

فوبیا‌ها نیز می‌توانند تحت تاثیر فرهنگ و تحریک برخی از رویدادهای زندگی قرار بگیرند. فوبیا در بین خانواده‌ها بیشتر تمایل به شیوع دارد، یعنی کسی که دارای سابقه خانوادگی باشد بیشتر از دیگران در خطر است.

• درمان فوبیا

حساسیت زدایی فرآیندی است که در آن فرد مبتلا به فوبیا به آرامی در شرایط مشابه به چیزی که از آن ترس دارد قرار می گیرد. با گذشت زمان، ترس کاهش پیدا می‌کند و فرد اعتماد به نفس می سازد. این شیوه معمولا همراه صحبت درمانی است تا به فرد کمک کند طرز فکرش را تغییر دهد. الگوهای جدیدی در پاسخ به موقعیتی که باعث تحریک ترسش می‌شود بسازد.

خبر خوب برای چنین افرادی این است که 90 درصد افراد تحت درمان بهبود می یابند.

برای درمان لکنت زبان که براثر فوبیا به وجود می اید ابتدا باید دلایل آن شناسایی شود. مرکز توانمند سازي ذهن تنها مرکز تخصصي درمان لکنت زبان می باشد که با در نظر گرفتن افکار و احساسات فرد دچار لکنت زبان از تمامی متدهای روانشناسی جهت درمان قطعی لکنت زبان استفاده می نماید.